ترام یا هاف تون

ترام در چاپ چیست؟

ترام در چاپ مانند تار و پود در پارچه موجب پدیدار شدن تصاویر می‌گردد. این نقاط کوچک روی فیلم لیتوگرافی یا زینک یا سطح چاپ شده ایجاد می‌شوند.

آنچه در این مطلب می‌خوانید:

ترام چیست؟

ویژگی‌های‌ ترام در چاپ افست

——— شکل ترام

——— زاویه ترام

——— اندازه ترام

پیچازی در چاپ چیست؟


ترام یا هاف تون

ترام چیست؟

سطح چاپ‌شده شامل مجموعه‌ای از نقطه‌های رنگی بسیار ریز است؛ که در کنار هم یک تصویر جامع را ایجاد می‌کنند. ترام‌ها در چاپ، مانند تار و پود در پارچه یا گره‌ها در قالی، موجب پدیدار شدن تصاویر می‌گردند.

ترام در چاپ افست

این نقاط کوچک که روی فیلم لیتوگرافی یا زینک یا سطح چاپ‌شده ایجاد می‌شوند با فواصل منظم در یک ساختار شبکه‌ای چیده می‌شوند؛ که به آن شبکه ترام یا ترام گفته می‌شود. هرچقدر این نقطه‌های چاپی درست‌تر و منظم‌تر در کنار هم قرار گیرند‌، کیفیت چاپ نیز افزایش می‌یابد.

اگر یک لوپ یا ذره‌بین را روی یک کار چهار رنگ بگذارید، آنچه مشاهده می‌کنید دو حالت دارد: 

یا یک سطح کامل پر از رنگ است؛ که به آن تُن پلات گفته می‌شود. 

و یا در حالت دیگر سطحی را می‌بینید که از نقاط رنگی فراوانی تشکیل شده است. این نقاط با زوایای مختلف در کنار هم قرار گرفته‌اند و بین آن‌ها سفیدی کاغذ دیده می‌شود. نقطه‌های رنگی با بزرگی و کوچکی خود، ایجاد سایه و روشن می‌کند.

ساختار رنگی یک کار چهار رنگ

در قسمت‌های روشن تصویر، ترام‌ها ریزتر و فاصله‌ی آن‌ها بیشتر است. اما در قسمت‌های تیره، نقطه‌های ترام بزرگ‌تر می‌شود و درصد تیرگی کار افزایش می‌یابد‌. در نتیجه درصد ترام به میزان فشردگی ترام‌ها و تیرگی در هر قسمت از تصویر بستگی دارد‌.

سایه روشن در چاپ افست چطور ایجاد میشود

هم‌نشینی رنگ‌های اصلی CMYK در چاپ افست، تا حد زیادی به ترام و کیفیت قرارگیری آن بستگی دارد.

ویژگی‌های‌ ترام در چاپ افست

شکل ترام

اشکال مختلفی ‌از ترام مانند دایره، بیضی، مربع، لوزی، لانه زنبوری، فانتزی و… وجود دارد. اما برای هر کار چاپی، شکل ترام مناسب باید‌ در‌نظر گرفته شود. لیتوگرافان حرفه‌ای، شکل ترام را بر اساس نوع چاپ و نوع کار انتخاب می‌کنند. 

در چاپ افست، معمولاً از ترام مربع استفاده می‌شود. چراکه به دلایل بصری، این ترام واضح‌تر دیده می‌شود.

به‌عنوان مثال، ترام بیضی لطافت و ظرافت خاصی در تصویر ایجاد می‌کند. بنابراین برای چاپ تصاویر و چهره و نقاشی‌های ظریف می‌توان از ترام بیضی استفاده کرد. 

زاویه ترام 

در چاپ برای این‌که رنگ‌ها درست بر روی هم قرار گیرند و یک کار رنگی را درست نمایش دهند، بایستی ترام‌گذاری صورت گیرد. زاویه‌ی درست ترام در ایجاد تصویر زیبا و کامل بسیار اثرگذار است. ترام‌ها بایستی در زوایای استاندارد و مناسبی نسبت به هم قرار داده شوند. 

این اندازه‌ها در چاپ افست و بسیاری از انواع دیگر چاپ به‌صورت C=15 / M=75 / Y=0 / K=45 در نظر گرفته می‌شود. رنگ مشکی یا K بیشتر از همه‌ی رنگ‌ها قابل دیدن است.  برای رنگ مشکی زاویه‌ی ۴۵ درجه در نظر گرفته می‌شود؛ زیرا در این زاویه  کمتر دیده می‌شود. رنگ زرد در زاویه‌ی صفر یا ۹۰ درجه ‌قرار می‌گیرد‌. چون بین چهار رنگ CMYK کم‌رنگ‌ترین است.

زاویه ترام

اندازه ترام

دقت ترام‌، همان ریزی و درشتی ترام است. کنترل و کار با ترام‌های درشت‌تر، ساده‌تر است. اما جزئیات در چاپ با ترام‌های درشت‌تر دیده نمی‌شود. برای چاپ‌های مختلف، اندازه‎ی ترام متفاوت است. میزان انتخاب اندازه ترام به موارد متعددی از جمله نوع ماشین چاپ، کاغذ مورد استفاده‌، مرکب چاپ و عوامل بسیار دیگر بستگی دارد‌.

اندازه هاف تن

پیچازی در چاپ چیست؟

اگر اختلاف زاویه‌ی دو ترام مختلف کمتر از ۳۰ درجه باشد، حالتی خاص در چاپ پدید می‌آید که به آن «پیچازی» می‌گویند‌. در این وضعیت، لطافت کار رنگی از بین می‌رود و موج‌های متعددی در کار چاپی دیده می‌شود. بنابراین رعایت استاندارد مشخص‌شده برای زاویه‌ی ترام، برای هر رنگ، حائز اهمیت است. همان‌طور که در قسمت قبل به آن اشاره شد: برای جلوگیری از پیچازی شدن، باید زاویه ترام مناسب را برای هرکدام از رنگ‌های CMYK مطابق استاندارد در نظر گرفته شود.

پیچازی در افست
پیچازی - اختلاف زاویه کمتر از 30 درجه دو ترام در چاپ افست

ترام چیست؟

سطح چاپ‌شده شامل مجموعه‌ای از نقطه‌های رنگی بسیار ریز است؛ که در کنار هم یک تصویر جامع را ایجاد می‌کنند. ترام‌ها در چاپ، مانند تار و پود در پارچه یا گره‌ها در قالی، موجب پدیدار شدن تصاویر می‌گردند. این نقاط کوچک که روی فیلم لیتوگرافی یا زینک یا سطح چاپ‌شده ایجاد می‌شوند با فواصل منظم در یک ساختار شبکه‌ای چیده می‌شوند؛ که به آن شبکه ترام یا ترام گفته می‌شود.

ترام یا هاف تون

زاویه مناسب و استاندارد برای ترام چقدر است؟

اندازه‌ی زوایا در چاپ افست و بسیاری از انواع دیگر چاپ به‌صورت C=15 / M=75 / Y=0 / K=45 در نظر گرفته می‌شود.
زاویه ترام

پیچازی در چاپ چیست؟

اگر اختلاف زاویه‌ی دو ترام مختلف کمتر از ۳۰ درجه باشد، حالتی خاص در چاپ پدید می‌آید که به آن «پیچازی» می‌گویند‌. در این وضعیت، لطافت کار رنگی از بین می‌رود و موج‌های متعددی در کار چاپی دیده می‌شود.
پیچازی در چاپ


منبع: تالیفی